Zagadnienia egzaminacyjne
I. EGZAMIN MAGISTERSKI – PYTANIE PIERWSZE z 60 – PYTANIA Z ZAKRESU EKONOMII I FINANSÓW DLA KIERUNKU ZARZĄDZANIE FINANSAMI PAŃSTWA i SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
- Rodzaje cykli koniunkturalnych
- Koncepcja automatycznych stabilizatorów koniunktury
- Dyskrecjonalna polityka finansowa państwa
- Istota mnożnikowego działania wydatków publicznych
- Podaż pieniądza i czynniki ją kształtujące
- Główne cechy współczesnego pieniądza
- Główne teorie popytu na pieniądz
- Koncepcje agregatów pieniężnych
- Koncepcja mnożnika kreacji pieniądza
- Ekonomiczne znaczenie oszczędności pieniężnych
- Istota modelu Mundella – Fleminga (IS-LM-BP)
- Struktura współczesnego systemu bankowego
- Podstawowe instrumenty polityki monetarnej
- Istota niezależności banku centralnego
- Istota opóźnień czasowych w polityce finansowej państwa
- Reguła Taylora w polityce pieniężnej
- Rola banku komercyjnego w funkcjonowaniu gospodarki
- Istota i skutki deflacji
- Mechanizm transmisji polityki monetarnej na sferę realną gospodarki
- Rodzaje sald budżetowych
- Inflacyjne i nieinflacyjne finansowanie deficytów budżetowych
- System finansowy i jego funkcje
- Systematyka pośredników finansowych
- Metody kształtowania kursu walutowego
- Treść i funkcje bilansu płatniczego
- Międzynarodowa pozycja inwestycyjna kraju
- Teoria optymalnych obszarów walutowych
- Europejski Bank Centralny i jego charakterystyka
- Główne międzynarodowe instytucje finansowe i ich charakterystyka
- Typy polityki fiskalnej
- Harmonizacja podatkowa a konkurencja podatkowa
- Koncepcja neutralności długu publicznego
- Fiskalizm: pojęcie oraz sposób pomiaru
- Polityka finansowa państwa: cele oraz narzędzia
- Cele współczesnego przedsiębiorstwa
- Metody wyceny przedsiębiorstw
- System wskaźników ostrzegawczych sytuacji finansowej kraju
- Cechy współczesnych systemów podatkowych
- Giełda papierów wartościowych i jej funkcje
- Główne metody wyceny spółek giełdowych
- Istota reguł w polityce budżetowej państwa
- Koncepcja finansów behawioralnych
- Główne podmioty systemu ekonomicznego i ich funkcje
- System finansów publicznych
- Koncepcja wzrostu gospodarczego oraz metody jego pomiaru
- Etapy zarządzania ryzykiem oraz rola ubezpieczeń w tym procesie
- Unia bankowa
- Elementy sprawozdania finansowego
- Europejska sieć bezpieczeństwa finansowego
- Ewolucja międzynarodowego systemu walutowego i finansowego
- Kryzysy finansowe – charakterystyka i przykłady
- Współczesny a klasyczny cykl koniunkturalny
- Dbałość państwa o równowagę budżetu – argumenty za i przeciw
- Bezrobocie – istota zjawiska i jego charakterystyka w Polsce
- Zależność między inflacją a bezrobociem (krzywa Phillipsa)
- Cykl koniunkturalny i jego fazy
- Stabilizowanie gospodarki za pomocą polityki pieniężnej
- Stabilizowanie gospodarki za pomocą polityki budżetowej
- Korzyści i koszty wspólnej waluty (na przykładzie EURO)
- Europa jako optymalny obszar walutowy?
II. EGZAMIN MAGISTERSKI – PYTANIE DRUGIE z 30 – PYTANIA Z ZAKRESU KIERUNKU ZARZĄDZANIE FINANSAMI PAŃSTWA i SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
- Cel i filary zarządzania gospodarczego w UE
- Nadzór UE nad krajowymi politykami fiskalnymi
- Zakres podmiotowy zobowiązania podatkowego i rodzaje odpowiedzialności w prawie podatkowym
- Sposoby powstawania i wygaszania zobowiązań podatkowych
- Specyfika rachunkowości sektora publicznego
- Sprawozdawczość finansowa i budżetowa w systemie rachunkowości jednostek budżetowych
- Samorząd terytorialny, struktura, cechy
- Granice zadłużania samorządów w Polsce
- Sposoby realizacji zadań przez samorządy
- Ograniczone władztwo podatkowe w Polsce
- Zarządzanie długiem publicznym na przykładzie Polski
- Instrumenty Nowego Zarządzania Publicznego stosowane w Polsce
- Organy i kompetencje Krajowej Administracji Skarbowej
- Przebieg kontroli podatkowej i celno-skarbowej
- Procedura uchwalania budżetu państwa i budżetu jednostki samorządu terytorialnego
- System zasilania jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
- Dochody budżetu państwa
- Pojęcie organów administracji i ich klasyfikacja
- Administracja rządowa i jej struktura
- Istota administracji gminnej - podmiotowość i samodzielność gminy
- Zadania własne i zadania zlecone gminy, powiatu i województwa
- Przesłanki i konsekwencje stosowania pomocy publicznej dla beneficjenta pomocy i budżetu państwa
- Zasady przyznawania pomocy publicznej i jej formy
- Cechy charakterystyczne przedsiębiorstw użyteczności publicznej
- Rola gminy w finansowaniu działalności komunalnych przedsiębiorstw użyteczności publicznej.
- Źródła finansowania ochrony środowiska
- Charakterystyka i rodzaje inwestycji proekologicznych
- Źródła informacji wykorzystywanych podczas analizy finansowej
- Rodzaje analizy finansowej i jej instrumenty
- Równowaga budżetowa jednostek samorządu terytorialnego
Studia licencjackie – zagadnienia egzaminacyjne (30 pytań)
Specjalność: Finanse i administracja publiczna
Opracowanie: prof. dr hab. Stanisław Owsiak
- Dobra publiczne - istota i źródła finansowania.
- Definicja finansów publicznych.
- Pojecie i rodzaje funduszy publicznych.
- Koncepcja środków publicznych i praktyczne konsekwencje.
- Sektor finansów publicznych w Polsce.
- Formy organizacyjno-prawne podmiotów sektora finansów publicznych.
- System budżetowy w Polsce.
- Budżet państwa i jego funkcje.
- Zasada zupełności budżetu w teorii i w praktyce.
- Kalendarium budżetu państwa.
- Kalendarium budżetu samorządowego.
- Podatek i jego funkcje.
- Rodzaje podatków.
- Skale podatkowe i ich rodzaje.
- Mechanizm przerzucalności podatków.
- Formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej w Polsce.
- Budowa systemu administracji publicznej w Polsce.
- Systematyka wydatków publicznych.
- Rodzaje przychodów publicznych w systemie polskim.
- Klasyfikacja budżetowa.
- Rodzaje zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce.
- Zasada przejrzystości finansów publicznych w praktyce polskiej.
- Dyscyplina finansów publicznych – koncepcja – metody jej egzekwowania.
- Regionalne izby obrachunkowe i ich funkcje.
- Struktura administracji skarbowej w Polsce.
- System funduszy celowych w Polsce.
- Budżet zadaniowy jako metoda efektywniejszego zarządzania finansami publicznymi.
- Wieloletnie planowanie finansowe – rozwiązania polskie.
- Zasada roczności budżetu – zalety i wady.
- Zakres autonomii finansowej władz samorządowych.
Literatura:
- S. Owsiak, Finanse publiczne, Teoria i praktyka, WN PWN, Warszawa 2005 (wydanie trzecie zmienione !).
- Osiatyński, Finanse publiczne. Ekonomia i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
- Finanse, pod red. M. Podstawki, WN PWN, Warszawa 2010.
- M. Kosek-Wojnar, K. Surówka, Finanse samorządu terytorialnego, WN PWN, Warszawa 2007.
- Budżet władz lokalnych. Narzędzie zarządzania, pod red. S. Owsiaka, PWE, Warszawa 2002.
Akty prawne:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. 1997, nr 78. poz. 483.
- Ustawa o finansach publicznych z 27 sierpnia 2009, Dz. U. 2009 , nr 127, poz. 1240.
- Ustawa z 13 listopada 2003 o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Dz. U. 2003, Nr 203, poz. 1966 (z późniejszymi zmianami)
- Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, Dz. U. 2005, nr 14, poz. 114.
Źródła internetowe:
- Strona Ministerstwa Finansów
- Strona Narodowego Banku Polskiego